Angélique Kidjo laat Carré op zijn grondvesten schudden in het Holland Festival

Moeder Aarde/ Mother Nature: Angélique Kidjo, ‘associate programmeur’ HF, m.m.v. vocalisten Yemi Alade, Zeynab Abib, Blue Lab Beats, Jeangu Macrooy – Ghetto Boy (piano), Thierry Vaton (gitaar), Amen Viana (bas), Rody Cereyon (drums), Gregory Louis (percussie), David Donatien

Gehoord: 4/6, Carré, Amsterdam

Ze is de dochter van een musicus en een theaterdirectrice en ze komt uit Benin. Ze stond voor het eerst op het podium als zesjarig meisje, toen ze last minute moest invallen in een theaterproductie van haar moeder. Al gauw was Angélique Kidjo niet meer weg te slaan uit het theater en daar mogen we blij om zijn, want op het podium is ze een charismatische verschijning. ‘As long as I am on the stage I am ok!’, grapte ze in Carré tegen haar uitzinnige publiek, dat er al een aantal swingende nummers van Afrika’s superdiva op had zitten. ‘Weten jullie wel hoe bijzonder het is dat jullie al 75 jaar het Holland Festival hebben, dat verre culturen naar Nederland brengt?!!’ Haar eigen donkere, krachtige en wendbare stem bleek onweerstaanbaar en haar dansbewegingen zó woest en aanstekelijk, dat binnen de kortste keren de hele zaal stond mee te dansen.

‘Ze zullen je in het ghetto van de ‘wereldmuziek’ proberen weg te stoppen, zei Miriam Makeba, bijgenaamd ‘Mama Afrika’, in 1989 tegen de dan 29-jarige Angélique Kidjo, die door haar grote idool en inspiratiebron (‘Zonder haar zou ik nooit zijn gaan zingen’) was uitgenodigd om in haar voorprogramma te zingen: ‘Maar onthoudt dit: alle muziek is wereldmuziek. Laat je nooit iets anders vertellen.’ Nerveus stapte Kidjo het podium van theater l’Olympia in Parijs op, maar de muziek gaf haar vleugels. Het werd het begin van een succesvolle carrière die de getalenteerde en veelzijdige Kidjo inmiddels al vijf Grammy’s opleverde. Inderdaad allemaal in de categorie ‘wereldmuziek.’ De laatste viel haar begin dit jaar ten deel voor haar nieuwste album Mother Nature, waarin ze zich opwindt over de gevolgen van klimaatverandering, corrupte politici en de vleeshaken van het imperialisme.

Kidjo, die meerdere talen spreekt en bruggen bouwt tussen verschillende (sub)culturen, is hot. Time Magazine noemde haar ‘Afrika’s belangrijkste diva’, de BBC nam haar op in de lijst van de 50 meest iconische figuren van Afrika en in 2011 plaatste The Guardian haar in de Top 100 van de meest inspirerende vrouwen ter wereld. Forbes Magazine zette haar als eerste vrouw bovenaan in de lijst van de meest machtige beroemdheden in Afrika. In 2015 ontving ze de Crystal Award van het World Economic Forum in Davos, Zwitserland, in de 2016 de Amnesty International Ambassador of Conscience Award en in 2018 de German Sustainability Award. Behalve dat ze fantastisch kan zingen, heeft Kidjo de West-Afrikaanse tradities van haar jeugd in Benin vermengd met elementen van Amerikaanse R&B, funk en jazz, gecombineerd met invloeden uit Europa en Latijns-Amerika, en vooral Cuba. Op haar bruine rijglaarsjes danst ze met het vuur en de onstuimigheid, waarmee ooit de Spaanse flamencodanseres Carmen Amaya de wereld veroverde. Ook in haar dansbewegingen mixt ze allemaal culturen op de opzwepende ritmes van de afrobeat. En dan is ze ook nog een geboren entertainer, die met scherpzinnige teksten en veel humor de zaal inpakt. Ze krijgt iedereen aan het zingen en dansen. Kidjo: ‘Het publiek geeft me energie, dus ik moet het teruggeven. Als ik het zou houden, zou ik twee dagen niet kunnen slapen.’

Gevraagd naar haar mening over de term ‘wereldmuziek’, volgens velen een botte manier om de hegemonie van de Westerse muziek te onderstrepen, verklaarde Kidjo onlangs in De Groene Amsterdammer: ‘Het zit in de menselijke aard om categorieën te maken om de wereld te begrijpen, maar ze vertellen een simpel verhaal over de wereld en onszelf. Het is een manier om niet geconfronteerd te worden met onze eigen complexiteit. Je kunt de muzikale geschiedenis van het Westen niet los zien van de muzikale geschiedenis van Afrika. Wanneer je de geschiedenis begint op te delen, maak je de weg vrij voor racisme en haat.’ Met haar album Mother Nature heeft Kidjo een universele missie: ‘Ik wil dat deze plaat mensen inspireert om na te denken hoe dierbaar onze planeet is.’

En daar heeft Kidjo alles voor over. Ze zingt de longen uit haar lijf voor love en peace. ‘Lets be stronger than our father, free yourself and please our mother, if I shoot you don’t fall down, we have to live together, life is so beautiful, say Mama Africa’, om maar een paar van Kidjo’s onliners te citeren, die het publiek in de zaal vrolijk zingend en uitbundig swingend meezong. Met haar landgenote Zeynab Abib vormde Kidja vocaal en ritmisch twee handen op een buik. De brutale Nigeriaanse Afropopzangeres Yemi Alade maakte in hotpants met bewegende takken op haar gedecolleteerde schouders een verpletterende indruk en zong ook nog uitstekend. De coole jongens van Blue Lab Beats voegden zich naadloos naar Kidja’s geweldige band en ‘onze’ Jeangu Macrooy, die bijna twee keer zo lang bleek te zijn als de kleine Kidjo, zong en danste met haar een vrolijk duet – ‘Oh baby, dance with me’ – om zich daarna uit te leven in een solosong. Er kwamen nog meer gasten langs en tot besluit maakte Kidja met haar rug naar de volle zaal een selfie van zichzelf te midden van de musici, met het publiek op de achtergrond, opdat ‘the whole world can see how hot the Dutch public is.’

Info:

https://www.hollandfestival.nl

Steun De Nieuwe Muze! Lees ons, volg ons, like ons en neem een abonnement op ons onafhankelijke muziektijdschrift De Nieuwe Muze, zie www.denieuwemuze.nl