De Hand van de Beer
Marietta Petkova (piano), Carel Kraayenhof (bandoneon)
Gehoord: 29 april Huis Midwoud, Midwoud
door Paul Janssen
Nog te horen op 7 mei in Terneuzen en volgend seizoen (zie www.carelkraayenhof.nl of www.mariettapetkova.rocks)
Voor de programmering van Huis Midwoud zie www.yvoverschoor.nl
Een perfecte dans van twee instrumenten
Gelukkig kan het nog steeds: volkomen verrast worden door een plek en de musici die er optreden. Om met de plek te beginnen: zet Huis Midwoud vanaf nu bij uw favoriete websites en houd de programmering in de gaten. Pianist Yvo Verschoor heeft dit voormalige raadhuis dat tevens dienstdeed als schooltje omgetoverd tot een klein doch wonderlijk pianomuseum annex concertzaal. Die ‘zaal’ inclusief balkon kan hooguit vijftig mensen aan publiek herbergen, maar laat u daardoor niet weerhouden om de reis naar dit immer uitdijende lintdorpje in het West-Friese land te maken. De oud-directeur van het ooit vakkundig om zeep geholpen pianolamuseum geeft er niet alleen zelf concerten, vaak begeleidingen van zwijgende films die dan ook vertoond worden, maar biedt ook een plek aan musici en artiesten uit diverse windrichtingen. Jazz, klassiek, voordrachten met een historisch thema, het is er allemaal. En het zijn niet de minsten die Verschoor aan zich weet te binden.
Omnivoor
Zo gaven zaterdag 29 april pianiste Marietta Petkova en bandoneonist Carel Kraayenhof een concert in de voor het eerst sinds alle coronaellende weer uitverkochte concertzaal in Midwoud. Het is niet de eerste combinatie waar een mens aan denkt, de briljante klassieke pianiste die oorspronkelijk uit Bulgarije komt maar al decennia in Nederland woont en werkt en de Nederlandse tangoheld die ooit wereldfaam verkreeg omdat hij met de noten van Piazzolla’s Adios Nonino de beroemde traan van Maxima opwekte. Inmiddels is Carel Kraayenhof een absolute grootheid als het om de tango gaat en staat hij zelfs in Argentinië, hèt land van de tango, zeer hoog aangeschreven. Maar Kraayenhof is ook een allround musicus en in die hoedanigheid een grote omnivoor. Iemand die wil laten horen dat de melancholieke trekdoos veel meer kan dan zuchten, steunen, schelden en kreunen op het ritme van de tango en de milonga.
Sviatoslav Richter
Dus toen hij Marietta Petkova op een festival ontmoette, haar hoorde spelen en ze ontdekten dat ze een wederzijdse fascinatie hadden voor de pianist Sviatoslav Richter, was het contact snel gelegd. Ook Marietta Petkova is avontuurlijk en musicus genoeg om uit haar comfort zone te stappen en de zaken een keer anders aan te pakken. Samen maakten ze bewerkingen van werken van Bach zoals de Gigue uit de Franse Suite nr. 6 BWV 817, het Andante uit de Vioolsonate in a BWV 1003 en het laatste deel van het Hoboconcert van Marcello dat in de versie van Bach wereldfaam verwierf (BWV 974) en ondertussen verdiepte Petkova zich in de geheimen van de Argentijnse volksmuziek en de ritmische finesses van Piazzolla. Ook bewerkte Carel Kraayenhof een eigen toen nog titelloze hommage aan Richter voor piano en bandoneon en noemde het Ruka na Mechka (De Hand van de Beer).
Try out
Dat werd de titel van een reeks concerten die de twee dit seizoen bij wijze van try out geven en met dat programma belandden ze ook in Huis Midwoud. Daar werd al snel duidelijk dat de twee musici voor elkaar geschapen zijn. Het is misschien even wennen om Carel Kraayenhof opeens een Scarlattisonate te horen spelen, maar al bij het briljante samenspel in een gewaagde bewerking van het Andante sostenuto uit Schuberts laatste Pianosonate winnen de musici het pleit. Niet alleen door de buitengewoon slimme bewerking waarbij alle ‘dialogen’ die Schubert in het origineel de beide pianohanden laat uitspreken nu een ontroerende samenspraak werden tussen bandoneon en piano, maar ook door de wijze waarop Kraayenhof en Petkova in elkaars flow raken en als één ademend lichaam elkaar uitdagen, aanvullen en zelfs bij de kleinste ritmische vrijheid als vanzelfsprekend in elkaars vaarwater blijven. Ook de werken van Bach voegden zich volkomen natuurlijk naar de twee instrumenten; als de componist de bandoneon had gekend had hij er op deze manier voor geschreven.
Tango
En dan was hij ongetwijfeld ook gevallen voor de wijze waarop Kraayenhof de noten van Bach soms net even een klein tangoaccentje geeft of net even wat Argentijnser fraseert. Wat dat aangaat bewees ook Marietta Petkova zich weer eens als fenomenaal kamermusicus en begeleider. Zij verstaat de kunst zichzelf compleet weg te cijferen en zó mee te gaan met iemand als Carel Kraayenhof dat alles gewoon klopt. En als ze dan in Piazzolla’s Soledad even wat vol wanhoop schreeuwende akkoorden uit de piano mag beuken zijn ook die precies goed en priemen ze harder dan ooit in de menselijke ziel.
Zo op papier lijken Marietta Petkova en Carel Kraayenhof een onmogelijk duo, maar in de praktijk vormen ze een koppel dat speelt alsof ze doorlopend de tango dansen: fel, sensueel, gracieus, slepend, melancholisch, even vaak strak in de maat als bijna achteloos boven de tel zwevend en minstens zo vaak dat allemaal tegelijk. Ze gaan ongetwijfeld ook de studio in om het een en ander op te nemen, maar houd vooral hun websites in de gaten, want deze twee rasmusici live meemaken is een ervaring die nog lang in de oren en op het netvlies blijft nagloeien.