Pianiste Hewitt toont twee gezichten tijdens recital
Gehoord: Muziekgebouw aan het IJ, 13 mei 2023
Door Willem Boone
De meeste pianisten hebben ten minste twee gezichten en dat liet de Canadese pianiste Angela Hewitt tijdens haar recital ook zien. Voor de pauze speelde ze het repertoire waar ze vooral haar bekendheid aan dankt, namelijk barokmuziek van Scarlatti en Bach, al gebiedt de eerlijkheid te zeggen dat haar repertoire veel groter en veelzijdiger is. Zij begon in alle rust met vier Sonates van Scarlatti en het was interessant om deze stukken weer eens als ‘vast onderdeel’ van een programma te horen en niet alleen in de vorm van een toegift achteraf. Deze wonderlijke kleinoden bevatten zoveel moois en verrassends dat ze die aandacht alleszins verdienen. Je kunt je erover blijven verbazen hoe Scarlatti in amper twee of drie minuten een hele wereld op weet te roepen waarin zoveel verborgen ligt. Hewitt had vier Sonates uitgezocht met een redelijk snel tempo, het was een beetje jammer dat er niet een tussen zat die wat melancholieker van karakter was. Zij liet gelukkig ‘vlinderachtige’ tempi achterwege, zodat de muziek in rustige tempi klonk. Het vormde een stemmig begin van dit recital, waarbij de Zesde Engelse suite van Bach mooi aansloot.
Hewitt heeft uiteraard een naam opgebouwd met het werk van J.S. Bach, van wie ze alle klavierwerken voor Hyperion opnam. Zij zette de Prelude fors in en speelde ‘echt’ piano, waarbij ze het rechterpedaal niet schuwde. Dit eerste deel vormt al bijna een compositie op zich. Het Bach-spel van deze pianiste zou je kunnen omschrijven als ‘beschaafd’ in die zin dat ze optimaal respect voor de meester van Weimar toont en zich niet te buiten gaat aan frivoliteiten of grilligheden à la Glenn Gould. Haar spel is zeer geconcentreerd en ze laat de tweestemmigheid optimaal tot uiting komen. Door dat laatste is het notenbeeld altijd helder. Deze kwaliteiten zorgden voor wat ‘dubbele’ indrukken tijdens dit recital: enerzijds was haar spel onopgesmukt, wat vooral de Sarabande, het emotionele zwaartepunt van deze Suite, ten goede kwam. Daar was haar spel sereen en ontstond er een mooi moment van rust. Anderzijds miste er soms in de snelle delen, zoals de Allemande en de Courante, ritmische vitaliteit die de muziek van Bach juist zo aantrekkelijk maakt. Daar zou je wensen dat de pianiste iets van haar ‘keurige image’ liet varen. Ook de Gavotte klonk ‘keurig’ en puur, maar daar bleef eveneens het gevoel hangen dat Bachs muziek meer leven bevat. De afsluitende Gigue was gelukkig wat levendiger van karakter.
Na de pauze speelde zij de Derde sonate van Brahms en daar kon je met recht nieuwsgierig naar zijn. In een stuk dat zo symfonisch van karakter is (en niet voor niets door Schumann als ‘verkapte symfonie’ werd gekenschetst), moet je wel kleur bekennen. Je kan deze Sonate bijna niet anders dan magistraal spelen, al zijn het tweede en vierde deel uitgesproken teder van karakter. De pianiste tapte hier duidelijk uit een ander vaatje en zette het eerste deel krachtig in. Zij liet inderdaad een andere kant van zichzelf zien: haar spel had meer kleur en uitstraling. Toch had de uitvoering als geheel een iets te rapsodisch en eenzijdig karakter: voor deze Sonate moet je over grote handen beschikken en het leek erop dat Hewitt die niet heeft. Daardoor ontstond enigszins de indruk dat ze zichzelf moest forceren qua toon en techniek. Dat was vooral hoorbaar in de climaxen van de ‘oneven’ delen, maar ook in de opbouw van het tweede deel. Haar spel had daar in het begin meer ingehouden kunnen klinken, waardoor de climax aan het eind nog indrukwekkender geweest zou zijn. Ook het derde deel, Scherzo allegro energico, klonk door bovengenoemde redenen wat ‘overspannen’, het moet over het algemeen niet heel comfortabel geweest zijn voor Hewitt om deze Sonate te spelen. Niettemin was het interessant om haar in ander dan het barokrepertoire te horen en het was moedig om een stuk te programmeren dat haar niet a priori het beste lag.
Hewitt bedankte haar publiek met een stralende lach en toonde zich tevreden over de nieuwe vleugel waarop zij zojuist gespeeld had. Als toegift speelde zij wat zij het ‘perfecte liefdeslied’ noemde: Schumanns Widmung in de bewerking van Liszt. Zij besloot daarmee op virtuoze wijze haar optreden.
Willem Boone
Info:
