Overspel en keukenstress – twee opera premières
Noord Nederlands Orkest o.l.v. Lochlan Brown. Second Love: Gerald Barry: La plus forte; Jan – Peter de Graaff: Hagar. Gehoord: 9 oktober 2025, Carré, Amsterdam.
Door Michael Klier
Als je van opera houdt dan heb je in Nederland helaas niet veel keuzemogelijkheden. Alleen Amsterdam heeft een vast operahuis. Gelukkig is er nog de Nederlandse reisopera. Ze is de erfgenaam van Opera Forum, die als reisopera werd opgericht in 1955. Dus is het dit jaar een jubileumseizoen voor dit in Enschede gevestigde productiehuis. En dat vieren ze met twee wereldpremières.
Tweeluik
Voor de eerste premiere verstrekten ze een compositieopdracht aan Jan-Peter de Graaff. Hij mocht het spits afbijten met zijn alweer zesde opera, Hagar. Hij zou met zijn nieuwe werk reageren op The Stronger/ La plus forte van Gerald Barry. Aan de jonge spraakmakende regisseur Belle van Heerikhuizen werd de opdracht toevertrouwd om de twee korte opera’s samen te voegen tot één geheel onder de sensatiezuchtige titel Second Love. De titel zorgde bovendien voor hilariteit in mijn vriendenkring toen ik het vrouwelijk deel uitnodigde om mee naar de voorstelling te gaan…
Gerald Barry en Strindberg
De ‘double bill’ begon met Barry’s opera uit 2007 wiens Engelse versie in 2019 bij het Concertgebouworkest in première ging. Het libretto is gebaseerd op een tekst van August Strindberg. In een chic restaurant, op kerstavond ontmoeten twee oude bekenden elkaar. Madame X, (Jessica Niles met fantastische hoogte en overdonderende energie) had Mademoiselle Y (Jennifer Welts met geweldig mimiek in een zwijgende rol) al een tijd niet meer gezien. Niles begon haar monoloog casual en vriendelijk, maar besefte gaandeweg dat Welts de minnares was van haar man.
Overtuigingskracht
Het libretto is ijzersterk en de realistisch geschetste situatie ontwikkelde zich binnen de kortste keren tot een spannend verhaal. Niles zong een groot deel geheel zonder orkestbegeleiding en ze deed dat zowel moeiteloos als met voldoende overtuigingskracht. Minstens even sterk ageerde Welts, wiens non-verbale reacties overdonderend expressief overkwamen. Een blik zegt meer dan duizend woorden. De spaarzame partituur werd door het Noord Nederlands Orkest accuraat pointillistisch uitgevoerd.
Jan-Peter de Graaff
Van Heerikhuizen laat dit door de Nederlandse reisopera voor het eerst scenisch opgevoerde monodrama met een goed getimede verrassing eindigen. Daarna werd de plaats handeling naar de keuken van hetzelfde chique restaurant verplaatst. In het uitermate doeltreffende ontwerp van Koen Steegers veranderde het decor binnen de kortste keren. De Graaff heeft zijn opera Hagar voor 5 zangers geschreven. Het verhaal op de tekst van librettist Eleanor Barlow is herkenbaar actueel.
Geheime liefdesrelatie
Chef-kok Abram (Liam James Karai) bezit samen met zijn vrouw Sarai (Alison Scherzer) een restaurant. Hun huwelijk is kinderloos. Het eerst goedlopende restaurant heeft het momenteel zwaar, de recensies liegen er niet om. De stress en spanning hierover is om te snijden. In het restaurant werkt ook serveerster Hagar (Hagar Sharvit). Zij is Abrams geheime minnares.
Zwangerschap
De opera begint met Hagars onthulling dat ze zwanger is. Vreugde en schuldgevoelens, pijn en verschuivende loyaliteiten veranderen de werkvloer in een heksenketel. Sharvit, Scherzer en Karai trokken voor deze menage a trois alle dramatische registers. Woede en wanhoop kregen alle ruimte tot aan het eind het vuur (lichtontwerp Tim van ‘t Hof) letterlijk in de pan vloog.
Spannende muziek, provokante regie
Second Love eindigt provocatief. Nadat Souschef Gertrude (Fiona Kimm) in het ziekenhuis is beland en kelner Gabriel (Glen Cunnigham) ontslag heeft genomen, pakken de drie hoofacteurs de bezems en vergeven elkaar. De muziek van De Graaff zit vol verwijzingen naar Bernstein en andere muzikale grootheden. Zijn zanglijnen zijn aangenaam om naar te luisteren ook zit Barlows goed bekkende tekst vol scheldwoorden.
Alles bij elkaar was dit heerlijk onderhoudend muziektheater.
Michael Klier
Foto’s: Marco Borggreve
Deze recensie verschijnt ook op https://musicwork.shop/blog/
Info: