Let op! Concert: 15 februari 2025, Amare, Concertzaal, Den Haag

Door Wenneke Savenije

 

Steelhammer

In New York zijn de componisten van het spraakmakende collectief Bang on a Can een begrip, maar aan Nederland ging hun vaak politiek gekleurde werk tot nu toe enigszins voorbij, al maakten de drie componisten van de groep – David Lang, Michael Gordon en Julia Wolfe – al eens hun opwachting op de Cello Biënnale. Nu gaat Amare drie belangwekkende stukken van Julia Wolfe programmeren, misschien wel de meest opmerkelijk componist van Bang on a Can, die zich in haar muziek bij voorkeur bezighoudt met sociale kwesties. Ze componeerde een drieluik waarin arbeidersomstandigheden in de VS centraal staan.  De Wolfe-cyclus begint op 15 februari (morgen dus!) met het eerst werk van de cyclus: Steelhammer, een indringend stuk dat het verhaal vertelt van de Amerikaanse volkslegende John Henry, die bevrijd van de slavernij werk in de mijnbouw vond, waar hij metalen staven door de rotswanden moest boren. Maar toen een nieuwe uitvinding, de stoomgedreven boormachine, zijn intrede deed, besloot John een wedstrijd met het apparaat aan te gaan. Hij won de strijd, maar zijn uitputting was zo groot, dat hij stierf met zijn hamer in de hand. Dit verhaal werd al vaker bezongen, maar niemand bracht het ooit zo krachtig tot leven als Julia Wolfe met haar eclectische, krachtige stijl, die steevast een onvergetelijke indruk maakt op het publiek. Steelhammer wordt morgen in Amare uitgevoerd door het kleurrijke bezette ensemble Bang on a can All-Stars en het vocale Trio Mediaeval uit Noorwegen en belooft een spannende belevenis te worden.

 

 

Julia Wolfe over Steelhammer

‘Ik componeerde Steel Hammer als een meditatie op meer dan 200 versies van de John Henry Ballad. De verschillende versies – gebaseerd op horen zeggen, herinnering en lange verhalen – onthullen zowel de evolutie van het verhaal als de tijdloze vertelling van de mens versus machine. Veel van de feiten zijn onduidelijk: zo zeggen sommigen dat John Henry uit West Virginia kwam en zijn anderen ervan overtuigd dat hij uit South Carolina kwam. Maar ongeacht zulk soort details, werd John Henry, die een stalen hamer hanteerde, geconfronteerd met de aanval van het industriële tijdperk. Zijn superkracht werd uitgedaagd in een wedstrijd om een ​​motor te verslaan.

Ik putte uit de extreme variaties van het verhaal, van het fragmenteren en creëren van de tegenstrijdige versies van de ballades die sinds het einde van de 19e eeuw zijn verspreid. Ik vormde hiervan een nieuw geheel. Soms middels meditaties op enkele woorden of zinnen, om zo ‘het verhaal van het verhaal’ te vertellen en de diverse versies te vertegenwoordigen. De Bang on a Can All-Stars voegen een hele reeks bijzondere instrumenten toe aan hun gebruikelijke line up: houten botten, banjo, harmonica en lichaamspercussie. Ook hoor je een dynamisch trio van prachtige vrouwelijke stemmen, om Johns verhaal te vertellen.’

 

 

Julia Wolfe – Steel Hammer

Some Say
The States
Destiny
Mountain
Characteristics
Polly Ann
The Race
Winner
Lord Lord

 

 

Over Julia Wolfe
Julia Wolfe is een Amerikaanse componist, geboren op 18 maart 1958 in New York. Ze staat bekend om haar innovatieve benadering van muziek, die vaak elementen van klassieke muziek, rock en folk combineert. Haar werk wordt gekarakteriseerd door intensiteit en ritmische complexiteit. Wolfe is een van de oprichters van het New Yorkse componistencollectief Bang on a Can en won verschillende prijzen, waaronder een Pulitzer Prize voor muziek in 2015. Deze prijs ontving ze voor haar werk Anthracite Fields, een oratorium dat de geschiedenis van de koolmijnindustrie in Pennsylvania onderzoekt. Steel Hammer werd in 2010 genomineerd voor de Pulitzerprijs voor Muziek. Wolfe is docent aan de University of Pennsylvania en was eerder verbonden aan Yale School of Music.

 

 

Over Bang on a Can All-Stars
Bang on a Can All-Stars is een vooraanstaand Amerikaans ensemble dat werd opgericht in 1992 door de componisten en musici David Lang, Julia Wolfe en Michael Gordon. Het ensemble staat bekend om zijn avant-gardistische en genreoverschrijdende benadering van muziek, waarbij klassieke, elektronische, rock- en wereldmuziek worden samengebracht. De Bang on a Can All-Stars werken vaak samen met hedendaagse componisten en hebben een breed repertoire opgebouwd, inclusief hun eigen werken en die van andere vernieuwende componisten. Het ensemble heeft wereldwijd opgetreden en wordt geprezen om zijn virtuositeit en vernieuwende benadering van muziek.

 

 

Over Trio Mediæval
Trio Mediæval is een Noors vocaal ensemble, opgericht in 1997. Het trio is gespecialiseerd in middeleeuwse muziek, maar heeft zijn repertoire uitgebreid naar hedendaagse composities en het combineren van oude muziek met moderne invloeden. Trio Mediæval staat bekend om zijn expressieve en harmonieuze uitvoeringen, met een bijzondere nadruk op de oude Noorse tradities en de verstilde klank van middeleeuwse polyfonie. Ze hebben wereldwijd opgetreden en verschillende albums uitgebracht, die lovend werden ontvangen om hun virtuositeit en intieme stijl.

 

 

Teksten Steelhammer:

https://www.amare.nl/cms_files/File/Steel%20Hammer,%20Julia%20Wolfe%20-%20teksten.pdf

 

Andere speeldata:

https://bangonacan.org/julia-wolfes-steel-hammer-in-netherlands-and-germany-feb-14-16/