Nacht van de Viool maakt duidelijk dat de viool niet braaf en van alle tijden is

Gehoord: 31 januari 2025, Park 6 en bovenzalen TivoliVredenburg , Utrecht

Door Wenneke Savenije

 

Grensoverschrijdend

Ook in 2025 is de organisatie van de Nacht van de Viool er weer in geslaagd een festival neer te zetten waarbij muzikale grenzen werden overschreden en diverse disciplines en kunstvormen samensmolten. De viool tuttig en braaf? Niet wat betreft de Nacht van de Viool, waarin o.a. Turks, Andalusisch, Argentijns en Noors vioolspel klonk, afgewisseld met jazzviool, de viool theatraal en nog een heel klein beetje klassiek. Voorafgaand aan het festival maakte het Nederlands Vioolconcours bekend dat Quintijn van Heek met zijn ensemble Qusion de Jonge Makers Prijs 2025 had gewonnen. Dat had hij te danken aan zijn bijzondere Stravinsky-programma, waarin hij samenwerkte met altvioliste Sunniva Skaug, celliste Elsa Le Moigne en zijn zus, de danseres Elodie van Heek. Als winnaars mochten zij ook optreden tijdens de Nacht van de Viool, waar de muziek van Stravinsky, waaronder een bewerking van de Sacre du Printemps, vrolijk en een beetje nonchalant door het overvolle zaaltje van Club Nine dwarrelde, terwijl danseres Elodie van Heek bewondering afdwong door de charmante en behendige manier waarop ze op het kleine podium om de musici heen wist te dansen zonder lessenaars om te stoten.

 

 

Swingen, jammen en fiedelen

Vroeger op de avond raakte ik in Hertz in de ban van Woodrcraft en violiste Teddy Sicking, die aansluitend ook optrad met haar TJ’s Pretty People band, bestaande uit electrische gitarist Mikolaj Tarczynski, basist en basgitarist Anton Tuxen en drummer Jesper van den Eijnden. Produceerde het uit drie cellisten en twee violisten bestaande ensemble Woodcraft met ingenieuze eigenzinnigheid en grappige instrument overschrijdende vondsten vooral melodieuze, swingende en funky muziek, met DJ’s Pretty People belandde het publiek in de wereld van de jazz, waarbij Sicking haar mannetje stond. Aansluitend vond in Pandorra het geanimeerde optreden plaats van jazzviolist en dirigent Tim Kliphuis, die er met het eerstejaars Conservatorium van Amsterdam Orkest vrolijk op los jamde en diverse orkestleden heel educatief en ‘bevrijdend’ een solootje liet improviseren. Halverwege dit optreden sloot de Noorse vioolster Gjermund Larsen zich bij het orkestje aan, die er met wapperende haren en het uiterlijk van een poster virtuoos op los fiedelde, zowel folkloristisch als in tamelijk sentimentele eigen songs. Zowel de studenten als het publiek vonden het prachtig.

 

 

Keuzestress

Door het volgen van deze optredens had ik halverwege de avond helaas al van alle gemist, waaronder de muziek uit de Balkan spelende violist Noah Eyl met zijn Trio Bachtalon in Cloud Nine, de Turkse kemenche-speler Emine Bostanci met haar ensemble Dareyn (waarin twee Zuid-Koreaanse musiciennes haar begeleiden) in Club Nine en de immer verrassende jazzviolist Jeffrey Bruinsma met zijn ensemble in Cloud Nine.  Door het optreden van de Jonge Winnaar was ik alweer te laat voor het Tim Kliphuis Trio. Helaas moest ik daarna kiezen tussen het Amsterdams Andalusisch Orkest in Pandorra of violiste Julija Hartig in Cloud Nine. Ik koos voor de Servisch-Nederlandse Hartig, die afgelopen jaar met haar autobiografische project Dark Velvet een Edison won in de categorie Nieuwkomer Nationaal. Dat was heel bijzonder voor een violiste die al jaren deel uitmaakt van het Radio Filharmonisch Orkest en met medemusici uit dat orkest ook lid is van het geweldig musicerende Roctet. Hartig presenteerde zich op het spannend belichte podium van Pandorra als een soort geboren rockster op de viool, maar ze speelde in het programma Black Rainbow moderne werken: het op leed en eindeloze zorgen gebaseerde Black Rainbow, a lament of longing to belong voor viool stem en elektronica (met Akim Moseinkov als behendige bediener van de knoppen en Hartigs Hongaarse betovergrootmoeder als zangeres), het prikkelende Constellation Hartog  voor viool en piano van Aleksandra Verbalov met Reineke Broekhans als soliede begeleidster aan de piano en het razend virtuoze The Music of Erich Zahn voor viool en electronica van Florian Magnus Maier. Het geheel was indrukwekkend en een beetje angstaanjagend, door de weinig opbeurende sfeer van deze stukken, waarin Hartig duidelijk maakte dat de klassiek bespeelde viool geen geheimen voor haar kent, terwijl ze zich gekleed in het zwart met knalpaarse pumps ook manifesteerde als een popster.

 

 

Dansen op viool

Daarna hoorde ik het slot van een gepassioneerde tango door violiste Emma Breedveld en haar Trio Escapada in Club Nine, waarna ik nog net een deel van Gjermund Larsen met zijn Trio kon horen, waarbij de Noorse fiddler virtuozer bleek dan ik aanvankelijk had gedacht. Intussen miste ik beneden in de KF Hein Foyer Fetz-Noz: Moniek de Leeuw & Balcony Players, in De Pit het theatrale DOX X NVC en in de Pandorra Foyer de (met de) viool spelende kunstenaressen Annabel Schouten en Rosa van Walbeek, terwijl in Pandorra helaas de veelzijdige en spirituele violist Hugo Ticciati aan mijn neus voorbij ging. Dat had ik kunnen compenseren met een late night bezoek aan de festival Finale in Pandorra, maar tegen die tijd had ik genoeg viool gehoord en wilde ik liever terug naar Amsterdam, terwijl de enthousiaste bezoekers inmiddels deels aan het kletsen en drinken waren in het Nachtcafe, of aan het dansen in de foyer beneden. Op de aanstekelijke gipsy/klezmer en ragtime vioolmuziek van Fest Noz natuurlijk.

Wenneke Savenije

 

 

 

Info:

https://www.nederlandsvioolconcours.nl/nl/nacht-van-de-viool/

You May Also Like

De Hangende Tuinen van Babylon

Orkest van de Achttiende Eeuw welluidend en beschaafd

CHANGES – Roctet presenteert nieuwe cd met wereldpremière Theo Loevendie

Een bijzondere avond die niet helemaal op gang wilde komen