Serge Prokofiev – Sonate opus 94b voor viool en piano

Sinds vorig jaar is het auteursrecht op (de meeste) muziek van Serge Prokofiev vervallen. G. Henle Verlag maakt van de gelegenheid gebruik door meteen een breed scala aan Urtext-uitgaven op de markt te brengen. Hieronder de Sonate voor voor viool en piano opus 94b .

Dit werk werd oorspronkelijk geconcipieerd voor fluit en piano en komt in die bezetting ook het sterkst over. Zowel het lyrisch coloriet grijpt terug op de Prokofievs laatste Parijse jaren. Opmerkelijk misschien, maar ook niet heel vreemd, gezien de componist zijn muzikale invallen consequent noteerde en daaruit ook in later jaren het nodige materiaal uit eerdere stijlfases koos. De ontbeende chromatiek in de pianopartij is echter weer eigen aan later jaren. De unieke versmelting daarvan in dit werk bezorgt deze sonate haar bijzondere magie: nu eens de melodie onverwacht onttrekkend uit vertrouwde harmonische domeinen, dan weer een harmonische zoektocht met een lyrische handomdraai terug in het spoor zettend.

Violist David Oistrach haalde Prokofiev over om een versie voor viool en piano te vervaardigen en droeg daar de nodige instrumentale ideeën aan bij die deels zijn overgeleverd in de bronnen op basis waarvan editeur Viktoria Zora Henle’s Urtext samenstelde. Ze is als associate tutor viool verbonden aan Goldsmiths University of London waar het Centre for Russian Music is gehuisvest dat decennialang het archief van de Serge Prokofiev Foundation onderbracht. Hier schreef ze een dissertatie over manuscripten en vroege edities van Prokofievs vioolsonates: research.gold.ac.uk/id/eprint/20535

In het tekstkritisch commentaar gaat ze gedetailleerd in op de relatie tussen de verschillende bronnen en de verantwoording van redactionele keuzes. Er zijn twee versies van de vioolpartij afzonderlijk toegevoegd. Een ervan is niet betekend, dan andere is betekend door violist Augustin Hadelich. De vioolpartij die in de partituur zelf is afgedrukt volgt de betekening van de eerste editie (die als hoofdbron voor deze Urtext is gekozen). De pianopartij werd door Prokofiev zelf summier van vingerzettingen voorzien. Deze heeft Henle cursief afgedrukt. De overige vingerzettingen in deze partij stammen van pianist Charles Owen.

Druk en layout zijn voortreffelijk – zoals we van Henle gewend zijn. De bindrug is helaas wel wat stijf. Deze moet soms echt stevig worden opengevouwen. Dit soort problemen doen zich natuurlijk niet voor bij gebruikers van de Henle-app. Voor het voorwoord tot beide edities heeft Henle de bekende Prokofiev-biograaf Simon Morrison weten te strikken.

Elger Niels

G. Henle Verlag Urtext HN 1624
ISMN 979-0-2018-1624-1