over-dit-nummer-3|4-2025
‘Een druppel kunst is beter dan een zee van weten.’ Deze poëtische zin komt uit de verzameling spirituele dagboekfragmenten die gevonden werden in de New Yorkse woning van Dag Hammarskjöld, de inspirerende Zweedse diplomaat en voormalige secretaris-generaal van de Verenigde Naties, die in 1961 bij een vliegtuigongeluk om het leven kwam.
In hoeverre het een ongeluk of een aanslag betrof, is nooit opgehelderd. Hammarskjöld kreeg datzelfde jaar postuum de Nobelprijs voor de Vrede. Zijn notities werden in 1963 uitgegeven als Merkstenen, een indringende getuigenis van een groot man die worstelde met zichzelf en zijn verhouding tot God.
Wie langs de zee loopt, luistert naar het geruis van de golven, tuurt naar de twinkeling van het zonlicht op de bewegende watermassa, voelt zich opgaan in iets dat groter is dan de aardse beslommeringen. De zee heeft dan ook veel componisten geïnspireerd, waaronder Vivaldi (zijn vioolconcert La Tempesta di mare, op. 8), Debussy (La Mer) en Bridge (The Sea).
Ravel, aan wie we in dit nummer een eerbetoon brengen omdat hij dit jaar zijn 150e geboortedag viert, verklankte in zijn Miroirs de reflecties van het licht op het water. Met gebroken akkoorden en arpeggio’s bootste hij de golven na en in Une barque sur l’océan, laat hij een bootje dobberen op de golven van de oceaan. In april 1908 staarde de met zijn gezondheid worstelende Mahler vanuit de oceaanstomer Amerika, die hem voor de laatste keer vanuit de VS naar Europa bracht, over de oceaan in de hoop een vliegende vis te zien. Hij voorvoelde zijn naderende dood en trotseerde de elementen, beseffend dat hij weldra op zou gaan in de oneindigheid van de kosmos die hij zo vaak had verklankt. Al zijn symfonieën zullen klinken op het grote Mahler Festival, van 8 – 18 mei in het Concertgebouw.
Ook de onlangs overleden Russische componiste Goebaidoelina verwonderde zich over mystieke krachten van de natuur waarin ze inmiddels is vervlogen. Deze grote componisten vormen de rode draad van dit extra dikke nummer, waarmee we de lente uitluiden en de zomer ingaan.
Onderwijl gaat de redactie van De Nieuwe Muze zich inzetten voor fondsenwerving en verdere professionalisering van onze website www.denieuwemuze.nl, waarop ook in de zomermaanden bijna dagelijks recensies verschijnen. Daarnaast werken we aan een betere naamsbekendheid en meer abonnees (daar kunt u ons enorm bij helpen, zie acties op de website!). Rest ons u alvast klankrijke en kleurrijke zomermaanden toe te wensen!
Wenneke Savenije