Gehoord: 20 september 2024, Amstelveld, Amsterdam. Volgende concerten op zaterdag 21 september!

Door Wenneke Savenije

 

Van bosmeisje tot inspirator

Zelf groeide ze op in een geïsoleerde legerbasis in de bossen van Oekraïne. Daar was niets, behalve een piepklein radiootje waar klassieke muziek uit stroomde. En er waren tantes die Oekraïense volksliederen zongen. Zo raakte pianiste en pianopedagoge Tatiana Chevtchouk, die al jaren in Nederland woont, betoverd door de muziek. En die muziek veranderde haar leven. Ze leerde pianospelen op een oude piano, aanvankelijk nog op haar gehoor, werd aangenomen op het conservatorium, trok de wereld in en ontwikkelde zich tot pianiste. Toen ze naar Nederland verhuisde kwam ze te wonen op het Amstelveld. Daar deed ze op een dag haar ogen dicht en visualiseerde een vrij toegankelijk muziekfestival, dat niet alleen voor de geoefende klassieke luisteraar was. Haar droom was om iedereen door de muziek met elkaar te verbinden. Ze wilde vooral jonge musici een mogelijkheid bieden om op een groot podium voor een groot publiek te kunnen spelen. Samen met maestro´s en goede orkesten. Ook aan het publiek dacht Tatiana, want niet iedereen heeft de mogelijkheid om een concert in bijvoorbeeld het Concertgebouw bij te wonen. De drempel is voor veel mensen best hoog, zeker als ze de ‘wereld’ niet kennen om naar een klassiek concert te gaan. Bovendien zijn veel reguliere concerten gewoon te duur.  Dit moet anders, dacht zij, en Klassiek op het Amstelveld was geboren. Onder het licht van de volle maan, ging gisteravond de twaalfde editie van haar openluchtfestival van start, waarbij de weergoden haar gunstig gezind waren.

 

 

Jong talent

Inmiddels is Chevtchouks team gegroeid en zo ook de succesverhalen over Klassiek op het Amstelveld. Vele van de jonge talenten die bij Klassiek op het Amstelveld vaak voor het eerst op een groot podium hebben gestaan, zijn nu bekende namen. Lucie Horsch, Ramon van Engelenhoven, Aidan Mikdad, Noa Wildschut, Laetitia Gerards… allemaal jong talent dat niet alleen in Nederland, maar ook daarbuiten, een carrière als musicus heeft weten op te bouwen. Samen met professionele musici en bekende orkesten hebben zij op het podium van Klassiek op het Amstelveld gestaan en gezorgd voor de mooiste concerten, vaak met een verrassende programmering. Ook bij regen en storm gaat het festival jaar in jaar uit gewoon door. Dan zorgt de bevlogen artistieke directeur voor poncho’s of dekentjes, terwijl de musici beschermd worden door de overkapping van het openluchtpodium. In alle weersomstandigheden zijn er eettentjes rondom het plein, dat met een fantasierijke belichting wordt omgetoverd in een waar sprookjesbos in het centrum van de stad.

 

 

En wat blijkt: het publiek stroomt in groten getale toe naar dit klassieke muziekfestival, zowel jongeren als ouderen, vaak met het hele gezin, met kleine en grotere kinderen en al. Geen stoeltje blijft onbezet en iedereen luistert zeer aandachtig naar de kwalitatief hoogwaardige concerten, geniet met volle teugen van de muziek en ervaart het festival als een groot feest. Een klein meisje ging gisteravond op haar stoel staan om haar knuffelolifantje de muziek te laten zien en horen. Dat wordt later weer een nieuwe liefhebber van klassieke muziek, zag je al aan haar stralende gezichtje. Conclusie: wanneer cultuur maar gratis, of tenminste tegen acceptabele prijzen, wordt aangeboden, zijn alle mensen blij en tevreden.

 

 

De kracht van muziek

Maar een festival organiseren kost veel geld en ook Chevtchouk kreeg dit jaar geen subsidie van de Gemeente Amsterdam. Toch gaat ze door, want haar grote passie is iedereen, van jong tot oud, gratis en voor niets van klassieke muziek laten genieten, al moet ze daar desnoods zelf veel geld op toeleggen. Zo kon het gebeuren dat een van huis uit Oekraïense pianiste met haar muziekfestival duidelijk maakt dat klassieke muziek niet alleen voor de elite is en dat mensen van alle leeftijden en uit alle lagen van de bevolking er enorm van kunnen genieten als de muziek maar vrij toegankelijk is, sterker nog, dat mensen er massaal op afkomen als ze niet geconfronteerd worden met te dure toegangskaartjes. De sfeer op Klassiek op het Amstelveld is steevast geweldig: het plein ziet eruit als een sprookje, de muziek is smaakvol versterkt, het podium fraai belicht en de jonge en oudere musici spelen er met veel plezier, zodat de mensen op het plein al gauw een grote genietende gemeenschap vormen.  Chevtchouk: ‘De kracht van de muziek ligt in het magische moment waarin een artiest volledig één wordt met de muziek en daarmee zijn publiek weet te raken en in zijn emoties meesleept. Met Klassiek op het Amstelveld wil ik dit bijzondere gevoel meegeven aan jonge artiesten én het publiek.’ Op het Amstelveld wordt eens temeer duidelijk dat muziek verbindt, heelt, de sociale cohesie versterkt en mensen vredelievend en tevreden maakt. Het is te hopen dat onze politici en subsidiegevers zich ooit nog eens een voorbeeld aan de gedreven Chevchouk gaan nemen, anders sterft de klassieke muziek uit en wordt onze samenleving een bedroevend armoedige aculturele aangelegenheid.

 

 

Vivaldi is van alle tijden

Gisteravond was ik getuige van de ijzersterke uitvoering van Vivaldi Recomposed – The New Four Seasons van Max Richter door violist Daniel Rowland en zijn Stift festival Orchestra. Vermoedelijk is er nauwelijks een compositie te bedenken die zo vaak is gespeeld, bewerkt, getranscribeerd en in vervormde hoedanigheden gebruikt bij wijze van ‘klimaatstatement’ als de nog altijd onweerstaanbare Vier Jaargetijdenvan Vivaldi. Max Richter verknipte, versterkte, veranderde en herhaalde de bekende noten tot een boeiende klassieke remix, waarmee hij in 2012 doorbrak. Grote violisten zijn dol op het revolutionaire stuk, dat hen de mogelijkheid geeft zich vrijer en authentieker uit te leven dan in de originele versie.

 

 

Zo ook Daniel Rowland die er, zoals wijlen Prince met zijn beroemde gitaarsolo, vandoor stoof als een gevierde popster, waarbij zijn Stift Festival Orchestra, waarin ook zijn vrouw, de begenadigde celliste Maja Bogdanovic, meespeelt, hem empathisch en vurig feedback gaf. In soms angstaanjagend snelle tempi toverde Rowland zowel de originele noten van Vivaldi als de verknipte noten van Richter met improvisatorische kracht uit zijn viool, wat een stormachtig epos opleverde over de vergankelijkheid van de natuur en de eeuwige veranderlijkheid van het leven. Om de haverklap vloog er een vliegtuig over, wat de moderne outfit van Vivaldi’s meesterwerk nog eens leek te onderstrepen. Het geheel klonk prachtig, maar ook apocalyptisch en soms een beetje angstaanjagend. Duidelijk werd dat deze muziek van Vivaldi uit 1723 nog niets aan kracht heef ingeboet, zelfs niet wanneer de oersterke noten ervan op modernistische wijze worden vervormd.

 

Noord-Hollands Jeugdorkest o.l.v. Bas Pollard

 

Toptalent Hawijch Elders

Daarna speelde de jonge stervioliste Hawijch Elders (25) het overbekende maar altijd weer meeslepende Eerste vioolconcert van Bruch, met het uitstekend begeleidende Noordhollands Jeugdorkest onder de geanimeerde leiding van dirigent Bas Pollard. In deze moeizame tijden, waarin de subsidie aan ontwikkelingstrajecten voor de jeugd niet lange gesubsidieerd worden, vraag je je af of er over enkele jaren nog wel jeugdorkesten en jonge viooltalenten als Hawijch Elders – die het hele gebruikelijke traject doorliep van muziekschool, jong talentenklas en conservatorium tot aan masterclasses, meespelen in jeugdorkesten en met succes meedoen aan nationale en internationale concoursen – zullen bestaan.

 

 

In elk geval heeft Elders gelukkig nog volop gebruik weten te maken van de kansen en mogelijkheden die haar geboden werden. Ze ontwikkelde zich tot een dijk van een violiste, die zich bekwaam en integer, maar ook boordevol temperament en enthousiasme op de noten van de partituur stort, zonder deze geweld aan te doen. Dat leidde in het stadssprookjesbos op het Amstelveld tot een kernachtige en soliede Bruch, waarin de toon van de violiste net zo vrolijk straalde en sprankelde als haar glinsterende avondjurk. Af en toe nam de degelijkheid het misschien iets te veel over van de inherente vaart en energie die de noten voorwaarts drijft in Bruchs gepassioneerde concert, maar dat nam niet weg dat Elders het stuk te vuur en te zwaard verdedigde.

 

 

Rising Star Yulianna Beziazychna

 

Redt de jeugdorkesten van Nederland

Aan haar optreden ging een tot de verbeelding sprekende uitvoering van Saint -Saëns prikkelende Danse Bacchanale Op. 47 uit Samson en Delila vooraf, die vurig deed hopen dat de steevast op hoog niveau musicerende jeugdorkesten van Nederland de zoveelste culturele kaalslag zullen doorstaan, want nogmaals, als onze jongeren niet meer kunnen leren musiceren en zich niet meer op beproefde wijze via de noodzakelijke muzikale ontwikkelingstrajecten kunnen ontwikkelen tot professionele musici, ziet het er niet alleen bedroevend slecht uit voor het klassieke muziekklimaat in Nederland, maar ook voor het moreel van onze samenleving.

 

Levi Schechtmann

 

Aan Chevtchouk, wiens succesvolle Klassiek op het Amstelveld vandaag nog de hele dag doorgaat met inspirerende concerten door meesters en jonge talenten – met o.a. een speciaal Kidsprogramma, het veelbelovende optreden van o.a. Rising Star Yulianna Beziazychna, een 10-jarige toppianiste uit Oekraïne die optreedt om 18.30 uur, een spannend concert door Het Britten o.l.v. Loes Visser met de door Schtschedrin bewerkte Carmen Suite van Bizetom 19.00 uur, een ‘Classic meets Hiphop’- concert door de razend populaire Levi Schechtmann om 20.00 uur, en om 21.45 uur een spannende Grande Finale met jonge talenten o.l.v. Mikhail Zemtsov, het Amsterdams Operakoor, het Oekraïens Koor Verhe met werken van Morricone en Verdi – zal het niet liggen.

Wenneke Savenije

 

Het Britten o.l.v. Loes Visser

 

Info & programma:

https://www.klassiekophetamstelveld.nl/programm